Dekret Biskupa Świdnickiego dla duchowieństwa i wiernych Diecezji Świdnickiej na czas epidemii

W oparciu o aktualne zarządzenia, wskazania i sugestie władz kościelnych i cywilnych, przekazuję zarówno posługującym w diecezji świdnickiej, jak i wiernym wskazania dotyczące życia liturgicznego i posługi duszpasterskiej. Wskazania obowiązują do czasu ewentualnego wydania nowszych norm.

Dyspensa od obowiązku udziału w celebracji

1. Wszyscy wierni mogą – do odwołania – korzystać z udzielonej dyspensy od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. oraz uroczystościach obowiązkowych. Zachęcam jednak, w miarę istniejących możliwości, do uczestnictwa we Mszach św. i nabożeństwach w kościołach. Korzystających z dyspensy zachęcam do modlitwy podczas transmisji Mszy św. za pomocą środków społecznego przekazu oraz do udziału we Mszy św. w tygodniu.

Celebracje liturgiczne

2. Mając na względzie aktualne rozporządzenia władz państwowych, w trosce o zachowanie zdrowia wiernych i celebransów, zarządzam aż do odwołania, aby w celebracjach został zachowany limit liczby uczestniczących wiernych wewnątrz kościoła, określony przez władze cywilne, nie licząc celebransa, koncelebransów i osób posługujących. Dotyczy to kościołów i kaplic publicznych.
3. Wierni oraz posługujący w liturgii, poza sprawującymi kult, zobowiązani są do zakrywania ust i nosa.
4. Osoby niepełnoletnie, czyli przed ukończeniem 18. roku życia, mogą być dopuszczane do służby przy ołtarzu na podstawie zgody rodziców/opiekunów złożonej u księdza proboszcza. Osoby poniżej 13. roku życia muszą znajdować się w kościele pod opieką dorosłej osoby. Zalecam, aby liturgie były sprawowane przy zaangażowaniu koniecznej liczby osób posługujących.
5. Mszę św. pogrzebową odprawia się w kościele bądź kaplicy cmentarnej, z zachowaniem przepisów co do liczby uczestników.
6. Kapłani przebywający w izolacji lub na kwarantannie otrzymują prawo sprawowania Eucharystii poza miejscem świętym, w innym godnym miejscu. Organizacja zastępstw za kapłanów chorujących spoczywa na dziekanach.

Godność i higiena miejsc oraz naczyń świętych podczas celebracji i poza nimi

7. W zakrystiach musi być możliwość obmycia rąk. Obowiązkowo należy umyć ręce przed rozpoczęciem liturgii przy pomocy właściwych środków odkażających. Należy używać wyłącznie ręczników jednorazowych – papierowych. Mycie rąk obowiązuje wszystkich celebrujących i posługujących.
8. Należy zadbać o jak najczęstsze sprzątanie i dezynfekowanie przestrzeni świątyni.
9. Należy zadbać o czystość naczyń liturgicznych oraz zmieniać bieliznę kielichową tak często, jak to możliwe. Dotyczy to także ręczniczków do lavabo i vasculum. W vasculum należy często zmieniać wodę, dokonując uprzednio jego obmycia.
10. Puryfikacji naczyń dokonuje tylko ta osoba, która spożywa Krew Pańską z kielicha.

Kościoły otwarte do prywatnej modlitwy

11. Poza celebracjami kościoły pozostają otwarte jako miejsca na indywidualną modlitwę.

Sakrament pokuty i pojednania

12. Proszę księży proboszczów o umożliwienie wiernym w parafiach przystąpienia do spowiedzi świętej. Będzie to okazja do wypełnienia III przykazania kościelnego, aby „przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię św.” poprzedzoną sakramentem pokuty i pojednania. Używanie konfesjonałów wiąże się z zapewnieniem wymaganych norm bezpieczeństwa sanitarnego (KPK kan. 964 § 3). Jeśli byłoby to utrudnione, można sprawować ten sakrament w innym godziwym miejscu.
13. Poza zorganizowaną we właściwy i bezpieczny sposób spowiedzią indywidualną, drogą uzyskania pojednania z Bogiem i Kościołem, w nadzwyczajnych sytuacjach, jest akt żalu doskonałego, połączonego z mocnym postanowieniem spowiedzi sakramentalnej, gdy to tylko będzie możliwe (KKK 1452, KPK kan. 960-961).

Sakrament chorych i duszpasterstwo chorych

14. Sakramentu Chorych wraz z Komunią umierających, czyli Wiatykiem udziela się zasadniczo osobom będącym w niebezpieczeństwie śmierci. Można używać olejów poświęconych w poprzednim roku, zanim uzyska się dostęp do nowych. Należy czekać ze spaleniem starych olejów do czasu otrzymania nowych. Przypominam, że prawo kościelne dopuszcza namaszczenie bez bezpośredniego dotyku, przy użyciu, np. bawełnianego patyczka albo jednorazowych rękawiczek ochronnych (zob. kan. 1000 § 2).
15. Kapłani mogą indywidualnie rozeznać zasadność udzielania tego sakramentu także innym chorym, na indywidualną prośbę, z zachowaniem wszelkich norm dotyczących bezpieczeństwa rodziny chorego i własnego.
16. W przypadku udzielania sakramentów św. chorym objętym kwarantanną oraz przebywającym w szpitalach należy przestrzegać wskazań kompetentnych władz.
17. Comiesięczne odwiedziny chorych z Komunią św. zostają zawieszone.
18. Na wyraźną prośbę chorego, po rozeznaniu sytuacji, kapłan lub szafarz nadzwyczajny Komunii św. (w porozumieniu z proboszczem miejsca), może jednak zanieść Komunię św. do domu.

Komunia św.

19. Zgodnie ze wskazaniami Prezydium KEP przypominam, że „każdy wierny zawsze ma prawo według swego uznania przyjąć Komunię świętą do ust” (Instr. „Redemptionis Sacramentum” nr 92). W związku z tym nikomu nie można nakazywać przyjęcia Komunii św. na rękę – można tylko do tego zachęcać. Podobnie nie można odmówić wiernemu Komunii św. na rękę.
20. Należy zachować zasadę, że jeśli część wiernych przyjmuje Komunię św. na rękę, a część do ust, jest wskazane, aby obu grupom Komunii św. udzielali różni szafarze lub też, jeśli jest jeden szafarz, by osoby przyjmujące Komunię św. do ust przyjmowały ją po osobach przyjmujących Komunię św. na rękę.
21. Przypominam osobom korzystającym z dyspensy, iż szczególnym wyrazem łączności duchowej z Kościołem jest praktyka komunii duchowej (nazywanej także komunią pragnienia), do której zachęcam wszystkich, nie mogących przystąpić do Komunii sakramentalnej. Akt komunii duchowej wymaga stanu łaski uświęcającej (załącznik nr 1).
22. Zgodnie z rozeznaniem duszpasterskim, na indywidualną prośbę wiernego, należy udzielić Komunii św. poza Mszą św., zwłaszcza przy okazji spowiedzi indywidualnej.

Klasztory żeńskie

23. W klasztorach, w których zgodnie z prawem przechowywany jest Najświętszy Sakrament, może być stosowany obrzęd Komunii św. poza Mszą św. pod przewodnictwem szafarza zwyczajnego lub nadzwyczajnego będącego członkiem wspólnoty. W tych wspólnotach zakonnych żeńskich, w których nie ma kapelana oraz ustanowionego szafarza nadzwyczajnego, udzielam do odwołania prawa rozdzielania Komunii św. zgodnie z normami liturgicznymi przełożonej domu. Dotyczy to także wystawienia Najświętszego Sakramentu do adoracji przez otwarcie tabernakulum, z zachowaniem norm liturgicznych.

Inne zalecenia duszpasterskie

24. Zalecam wznowienie urzędowania kancelarii parafialnych z zachowaniem obowiązujących przepisów sanitarnych (użycie maseczek itp.).
25. Nauki przedmałżeńskie należy przeprowadzić z narzeczonymi indywidualnie uwzględniając także spotkania z doradcami życia rodzinnego. Przygotowanie do sakramentu małżeństwa spoczywa na proboszczach.
26. Wszelkie procesje (np. eucharystyczne, w ramach nabożeństw fatimskich, odpustów itp.) są zawieszone aż do odwołania.
27. Regulacje dotyczące uroczystości Pierwszej Komunii św. i bierzmowania znajdują się w załączniku nr 2.

Zaproszenie do trwania w modlitwie indywidualnej i korzystania z odpustu specjalnego

28. Proszę wszystkich duchownych, osoby życia konsekrowanego i wiernych świeckich o dalsze trwanie na indywidualnej lub wspólnotowej modlitwie w intencji ustania epidemii, szczególnie na różańcu, jeśli to możliwe o godz. 20.30. Wzywajmy orędownictwa Matki Bożej Świdnickiej Uzdrowienia Chorych oraz św. Sebastiana, starożytnego męczennika, czczonego jako Patrona w chorobach zakaźnych. Zachęcam także do odmawiania w maju modlitwy wskazanej przez papieża Franciszka (załącznik nr 3). Podtrzymuję prośbę o śpiewanie na zakończenie każdej Mszy św. suplikacji w intencji ustania epidemii oraz o urodzaje.
29. Przypominam, że Penitencjaria Apostolska udzieliła specjalnego odpustu wiernym dotkniętym chorobą zakaźną spowodowaną koronawirusem, a także pracownikom służby zdrowia, członkom rodzin i wszystkim, którzy opiekują się osobami zakażonymi. Warunkiem uzyskania takiego odpustu jest brak przywiązania do grzechu oraz duchowa łączność z celebracją Mszy św. poprzez środki masowego przekazu, odmówienie różańca, pobożna praktyka Drogi Krzyżowej lub inne formy pobożności. Ponadto można uzyskać odpust, gdy wierni odmówią przynajmniej Wyznanie Wiary, Modlitwę Pańską i pobożne wezwanie do Najświętszej Maryi Panny, „ofiarując tę próbę w duchu wiary w Boga i miłości wobec swoich braci i sióstr, z wolą wypełnienia zwykłych warunków (spowiedź sakramentalna, komunia eucharystyczna i modlitwa w intencji Ojca Świętego) tak szybko, jak będzie to możliwe”.
30. Zezwalam także, aby wierni mogli uzyskiwać odpusty związane z nawiedzaniem kościołów i kaplic naszej diecezji w uroczystość ich tytułów. Jeśli z racji ograniczeń w sprawowaniu sakramentów wskutek epidemii nie będą mieli możliwości przystąpienia do spowiedzi oraz przyjęcia Komunii św., mogą uzyskać odpust zupełny po wzbudzeniu w sobie żalu doskonałego oraz postanowienia przystąpienia do tychże sakramentów w najbliższym możliwym czasie. Należy również odmówić pobożnie Ojcze nasz oraz Wierzę (Wykaz odpustów, nr 33 § 1).

Wszystkich wiernych i duszpasterzy zapewniam o modlitwie i duchowej łączności. Polecam wszystkich wstawiennictwu Matki Bożej Wspomożeniu Wiernych, św. Stanisławowi – patronowi naszej diecezji i z serca błogosławię.

† Marek Mendyk
Biskup Świdnicki